موتورهای جستجو
در بخش یکم این مقاله توضیحاتی درباره سئو و اصطلاحات پایه آن ارائه دادیم در بخش دوم این راهنمای سئو شما با نحوه ی کارکرد موتورهای جستجو، چگونگی استفاده ی کاربر از آنها و درخواست هایی که کاربران برای دریافت اطلاعات به موتورهای جستجو ارسال می کنند آشنا خواهید شد. در این بخش همچنین نگاهی به پشت صحنه ی مسائل فنی موتور جستجوی گوگل می اندازیم.
بیایید نگاه دقیق تری به موتورهای جستجو بیاندازیم و ببینیم متداول ترین فاکتورهای رتبه بندی که باید روی آنها تمرکز کنید کدام ها هستند.
موتورهای جستجو چگونه کار می کنند؟
موتورهای جستجو دارای سه جزء اصلی هستند:
1 - خزیدن یا پیمایش عنکبوتی (Crawling)
2 - فهرست بندی (Indexing)
3 - انتخاب نتایج
این روند به شرح زیر انجام می شود:
خزیدن یا پیمایش (Crawling)
خزیدن یا پیمایش عنکبوتی به معنی بررسی دقیق وب سایت، بخش ها، محتوا، کلید واژه ها یا کلمات کلیدی، عنوان ها، لینک ها و تصاویر آن وب سایت توسط هزاران ربات کوچک است. عمل خزیدن یا پیمایش عنکبوتی بر روی هر گونه داده ای که در وب سایت مذکور یافت شود انجام می شود.
ربات های خزنده تمامی لینک های موجود در یک وب سایت که به وسیله ی آنها شما به سایت دیگری هدایت می شوید را شناسایی می کنند و بعد در جستجوی لینک های جدید دوباره صفحات وب سایت جدید را به دقت بررسی می کنند. ربات ها به طور مرتب عمل خزیدن یا پیمایش عنکبوتی را در تمام اینترنت انجام می دهند و اطلاعات را به روز رسانی می کنند.
فهرست بندی (Indexing)
به محض اینکه عمل خزیدن یا پیمایش عنکبوتی روی وب سایت مورد نظر انجام می شود، فهرست بندی نیز انجام می شود. برای درک بهتر مفهوم این فرآیند می توانید فهرست را همانند یک کاتالوگ غول آسا یا کتابخانه ای پر از وب سایت هایی از سرتاسر دنیا در نظر بگیرید.
نکته برای حرفه ای ها: با استفاده از این عملگر جستجو می توانید ببینید که کدام صفحات وب سایت شما قبلا فهرست شده اند: site:domain.com
علاوه بر این، هر وقت که وب سایت مذکور تغییر کند، دوست خوب خزنده ی ما دوباره آن را به دقت بررسی می کند. به خاطر داشته باشید که تا زمانی که به روز رسانی ها بر روی وب سایت مورد نظر فهرست می شوند در موتورهای جستجو دیده نمی شوند.
انتخاب نتایج
نتایج هم برای توسعه دهندگان و هم برای کاربران اهمیت ویژه ای دارند. به محض اینکه یک کاربر جستجوی خود را به موتور جستجو ارسال می کند، موتور جستجو به فهرست ایجاد شده مراجعه کرده و نتایج متناسب با درخواست کاربر را از آن بیرون می کشد. در واقع این روند شامل انجام جستجو در میان میلیاردها وب سایت و بر مبنای الگوریتم های گوناگون است.
شرکت هایی که موتورهای جستجوی خود را دارند (Google ،Microsoft و !Yahoo) از محاسبات الگوریتم های خود به صورت محرمانه مراقبت می کنند. با این وجود بسیاری از معیارهای رتبه بندی به خوبی شناخته شده هستند.
معیارهای رتبه بندی
وجود بسیاری از این معیارهای رتبه بندی ثابت شده است اما برخی از آنها نیز در حد حدس و گمان یا حتی افسانه است. جدای از این مطلب، برخی از این معیارهای رتبه بندی نسبت به سایر معیارها از اهمیت بیشتری برخوردار هستند. سایروس شپرد (Cyrus Sheppard) بنیانگذار شرکت Zyppy فهرست بسیار خوبی از معیارهای رتبه بندی Google تهیه کرده است.
برای یادگیری سئو لازم نیست که تمامی معیارهای رتبه بندی را حفظ کنید، اما خوب است که حداقل این فهرست به صورت اجمالی بررسی کنید.
پروفایل بک لینک (Backlink Profile) یکی از مهمترین معیارهایی است که مبتنی بر تعداد و کیفیت بک لینک های منتهی به یک وب سایت است. این معیار دیدگاه ساده سازی شده ای از تخمین قریب به یقین Google از اعتبار وب سایت شما را نشان می دهد. برای درک عملکرد این معیار می توان وب سایت شما را به مقاله ای دانشگاهی تشبیه کرد که هر بک لینکی که در وب سایت های دیگر، کاربران را به وب سایت شما هدایت کند شبیه استنادی است که در سایر مقالات دانشگاهی به مقاله ی شما می شود.
سایر معیارهای رتبه بندی حائز اهمیت، بدون هر گونه ترتیب خاصی، به شرح زیر هستند:
- استفاده از کلمات کلیدی و عبارات مرتبط
- Hypertext Transfer Protocol Secure (HTTPS) (پروتکل امن انتقال ابر متن)
- ارتباط لینک
- گرامر یا دستور زبان و املاء یا اسپلینگ
- اعتبار موضوعی
- اشتراک گذاری در فضای مجازی
- عمر دامنه
- Accelerated Mobile Pages (AMP) (صفحات شتاب یافته موبایل)
- طرح صفحه
معیارهای رتبه بندی را می توان به دو گروه معیارهای سئوی داخلی (شامل سئوی تکنیکال) و معیارهای لینک ساز یا سئوی خارجی تقسیم کرد.
نکته سریع: برای یافتن نکات قوت و ضعف وب سایت خود یا هر وب سایت دیگری می توانید اعتبار دامنه ی آن را چک کنید.
مردم چگونه از موتورهای جستجو استفاده می کنند
صرفا جهت تأکید: نکته ی اصلی در سئو مورد پسند بودن هم برای کاربران و هم برای موتورهای جستجو است. اینکه شما تمامی پول و وقت خود را صرف به کمال رساندن سئوی تکنیکال وب سایت خود کنید چیز خوبی است. اما اگر کاربر نتواند به خوبی با وب سایت شما ارتباط برقرار کند ممکن است موقعیت شما به خطر بیافتد. و اینجاست که پول شما به هدر می رود. دیدگاه کاربر الویت اول است.
عکس زیر یکی از سفرهای رایج کاربران در جستجوی Google را نشان می دهد:
طی سالیان گذشته تعامل کاربران با موتورهای جستجو تکامل یافته است. با این حال اصول اولیه همچنان پا بر جا هستند:
1 - نیاز به راه حل، اطلاعات، یا پاسخ یک سوال
2 - تایپ کردن نیاز در قالب یک جستجو (کلمه ی کلیدی) در موتور جستجو
3 - مشاهده ی اولین نتایج
4 - کلیک کردن روی یک یا چند تا از نتایج (وب سایت ها)
5 - بررسی وب سایت ها برای پاسخ
6 - بررسی نتایج بیشتر در اولین صفحه ی نتایج موتور جستجو و یا تغییر جستجو در صورتی که پاسخی یافت نشود.
سهم موتورهای جستجو از بازار
در نمودارهای زیر موتورهای جستجویی که کاربران بیشترین استفاده را از آنها می کنند نشان داده شده اند. داده های مورد استفاده در ترسیم این نمودارها از گزارش های Netmarketshare گرفته شده اند.
چگونه پرسمان (کوئری) های جستجو را دسته بندی می کنیم؟
اصولا سه نوع جستجو وجود دارد:
1 - جستجوی ناوبری (Navigational Search Query)
2 - جستجوی اطلاعاتی (Informational Search Query)
3 - جستجوی تراکنشی یا معامله ای (Transactional Search Query)
جستجوی ناوبری
جستجوی ناوبری عبارت است از جستجوی یک برند یا وب سایت خاص. کاربران به جای اینکه در تاریخچه ی مرورگر یا فهرست وب سایت های برگزیده یا بوک مارک شده (Bookmark) دنبال "youtube" یا "google" بگردند این واژه ها را در موتورهای جستجو تایپ می کنند.
بر اساس مطالعات موردی ما که طی آنها 6/1 میلیارد کلمه را تحلیل کرده ایم، برندهایی مانند YouTube ،Facebook و Google و در پی آنها سایر جستجوهای ناوبری بیشترین حجم جستجو را خود اختصاص می دهند.
جستجوهای اطلاعاتی
این جستجوها زمانی انجام می شوند که کاربران در جستجوی اطلاعات هستند. دنبال وب سایت خاصی نیستند، بلکه به دنبال پاسخ یا راهنمایی برای چگونگی انجام کاری هستند. به عنوان مثال، "چطور پیتزا بپزیم".
جستجوهای تراکنشی یا معامله ای
این نوع از جستجو به منظور انجام تراکنش یا معامله انجام می شود. و معمولا با نام یک محصول (مثلا Nike Airmax) یا یک گروه از محصولات (کفش ورزشی) همراه می شود. علاوه بر این، این گونه از جستجوها را نیز می توان به صورت "کجا می توانم ... بخرم"، "قیمت ..." یا موارد مشابه نوشت.
پست های مختلفی در خصوص چگونگی هدف قرار دادن یک جستجو نوشته شده است. با این وجود، ممکن است این کار در آینده چندان آسان نباشد چرا که دستیارهای مجازی هوشمندی مانند Siri ،Google Now یا Alexa روز به روز در بین کاربران محبوب تر می شوند.
جستجوهای اطلاعاتی می توانند با باز کردن یک اپلیکیشن جدید یا ایجاد گزینه ای برای خرید به سرعت به جستجوهای تراکنشی تبدیل شوند.
به روز رسانی های صفحه ی نتایج موتور جستجو (SERP)
قرار گیری روی اولین صفحه ی نتایج جستجوی ارگانیک چیز خوبی است، بودن در بین سه نتیجه ی اول جستجو عالی است اما تنها یک نتیجه اول است، درسته؟ یا اینکه اصلا می توان به گزینه ی اول نتایج جستجو، عنوان برنده داد؟ تنها به دیدگاه شما بستگی دارد.
وب سایت ها در سراسر جهان به صورت روزانه، هفتگی یا ماهیانه به روز رسانی می شوند، ... خب، برخی هم به روز رسانی نمی شوند اما آن بحث دیگری است. واقعیت این است که اینترنت روزانه در حال رشد است. وقتی یک موتور جستجو وب سایت های جدید و تغییرات ایجاد شده در وب سایت های موجود را فهرست می کند، این امکان هست که نتایج ارگانیک تغییر کنند.
یک معیار خیلی مهم دیگر الگوریتم Google است که دائما در حال تغییر است. ممکن است تغییرات خیلی کوچک تغییر چندانی را در نتایج ارگانیک ایجاد نکنند، اما به روز رسانی عمده ی الگوریتم می توانند همانند یک زمین لرزه عمل کند.
آنچه که سعی در گفتن آن داریم این است که حتی اگر شما در جایگاه اول یا برنده قرار بگیرید نیز این امکان وجود دارد که در روزهای دیگر جایگاه شما توسط رقبای شما اشغال شود و بالعکس.
می توانید در نمودار زیر اهمیت بالاترین رتبه بندی های Google بر اساس توزیع میزان کلیک ارگانیک در می 2019 را مشاهده کنید.
ویژگی های صفحه ی نتایج موتور جستجو (SERP)
البته که قرار گیری در جایگاه اول مهم است اما این روزها باید حواستان به جایگاهی باشد که اصطلاحا به آن "جایگاه صفر" گفته می شود.
بیایید به نتایج جستجوی "How to bake potatoes (نحوه ی پختن سیب زمینی)" نگاهی کنیم. نتیجه ی اول اسنیپتی از Google است که مهمترین اطلاعات مورد نیاز شما را ارائه می کند، بنابراین نیازی نیست که سایر نتایج را چک کنید.
انواع بسیار زیاد دیگری از این جلوه های ویژه که ریچ اسنیپت (Rich Snippet) نیز نامیده می شوند وجود دارد. چرا باید به آنها اهمیت بدهید؟ وقتی کاربران صفحه ی نتایج موتور جستجو (SERP) را می بینند ریچ اسنیپت ها بر رفتار آنها تأثیر می گذارند. به عبارت دیگر نتایج جستجوی ارگانیک عمومی بعضا و در بیشتر موارد میزان کلیک (CTR) کمتری را دارند.
دلیل این امر این است که جلوه های ویژه ی صفحه ی نتایج موتور جستجو (SERP) با اقبال بصری بیشتری مواجه هستند و اغلب هم اطلاعات کافی ارائه می کنند به نحوی که کاربران جستجوی Google نیازی نمی بینند که بر روی سایر نتایج کلیک کنند یا اینکه فقط بر روی نتایج با جلوه های ویژه کلیک می کنند.
موارد زیر بعضی از رایج ترین ریچ اسنیپت هایی که در صفحه ی نتایج موتور جستجو (SERP) مشاهده می کنید را نشان می دهند:
- پاسخ برجسته گوگل (Featured Snippet)
- باکس پاسخ (Answer Box)
- اسلایدر (Carousel)
- پکیج عکس (Image Pack)
- پکیج نقشه (Map Pack)
- امکانات اسپانسرینگ (Sponsored Features (Google Ads, Flights, Shop on Google))
- گراف دانش (Knowledge Graph)
- اخبار برتر (Top Stories)
- رویدادها (Events)
- سایت لینک (Sitelinks)
نکته ی مثبت در این خصوص این است که راه هایی برای تشخیص و تحلیل اثر این نتایج ارتقاء یافته وجود دارد. به عنوان مثال ابزار SERPChecker این کار را انجام می دهد.
کافی است که کلمه ی کلیدی را تایپ، مکان و نوع دستگاه را انتخاب کنید. این ابزار نتایج جستجو و ویژگی های SERP را در صورت وجود به شما نشان می دهد. ضمنا میزان تأثیرگذاری را نیز از 0 تا 5 تخمین می زند.
برای یافتن موارد بیشتر روی feature کلیک کنید. همچنین با کلیک بر روی "Preview snapshot" می توانید نمود عینی SERP را مشاهده کنید.
در بخش سوم مقاله آموزش سئو در سال 2020 با بحث سلوی داخلی و تکنیکال همراه شما خواهیم بود.
